Ekrandaki Renkler ile Baskıdaki Renklerin Farklı Görünmesinin Nedeni Nedir?

RGB nedir? CMYK nedir? Arasında ki farklar nelerdir? Bu renk ayrımları tasarımlarınızı, resimlerinizi nasıl canlandırır ve nasıl renklendirir? Grafikerlik, Ajans ve Matbaa gibi mesleklerle yeni tanışmış ve sektörün içine yeni girmiş kişilerin yaptığı en büyük hatalardan birisi de, RGB ve CMYK renk ayrımlarını bilmiyor oluşlarıdır. Hele ki bu işlerle pek bir alakanız yoksa şüphesiz düşeceğiniz hatalardan birisi de bu ayrımı göz ardı etmek olacaktır. Bu yazımızda sizlere bunları anlatacağız.

Hiç şüphesiz ki renkler hayatımızın çok önemli bir parçası. Bazen modumuzu bazen tarzımızı oluşturan renkler bazen de bir markaya karşı olan bakış açımızı büyük ölçüde değiştirebiliyor. Gelişen teknolojiyle beraber, renk artık evrimleşmeye ve çok farklı varyasyonlara bürünmeye başladı. Renklerin mitolojisinden daha fazla bahsederek konumuzdan uzaklaşmayalım ve asıl konumuz olan renklerin farklılığı ve baskı sonrası bize şaşırtacak farklılıklardan nasıl kaçınabiliriz ne tür önlemler alabiliriz ve bunun ana mantığı nelerdir bunları cevaplayalım.

RGB NEDİR?

RGB formatı Kırmızı (Red), Yeşil (Green), Mavi (Blue) üçlemesinden oluşan renkler bütünüdür. RGB dijital ortamda kullanılan renklerin neredeyse tamamıdır. Yani bilgisayarınızda, telefonunuzda gördüğünüz canlı renklerin tamamı RGB formatındadır. RGB renkleri karıştırmak için ışığın kullanıldığı ek bir renk sistemidir; ne kadar çok ışık eklerseniz, renk o kadar parlak ve canlı olur. Bu renk formatında ne kadar çok renk yükelemesi yaparsanız beyaza daha yakın bir sonuç elde edersiniz. Dijital tasarımlar üzerinde çalışırken genellikle RGB modunda çalışmalısınız çünkü monitörünüz bu şekilde çalışıyor, ancak RGB tabanlı bir araç kullanarak matbaa da baskı için bir tasarım oluştururken bu renk farklılıklarından ötürü beklenmedik sonuçlar ortaya çıkabiliyor.

CMYK NEDİR?

CMYK renk formatı, Camgöbeği (Cyan), Macenta (Magenta), Sarı (Yellow) ve Siyah (Black-Key) dörtlemesiyle ortaya çıkarılan renk formasyonudur. “K” kısaltımının tam anlamıyla siyahı değil de anahtar kelimesinin açılımı olduğunu belirtmekte fayda var. Çünkü  baskıda ve matbaa da tam anlamıyla dolgun kapkara bir siyah çıkarmak tek bir renkle mümkün olmadığı için farklı kontrastlarla bu renge erişildiği için bu tercih edilmiştir.  Geleneksel bir sanatçı olarak boyayı karıştırmak gibi, bir dizi farklı ton oluşturmak için mürekkeplerin karıştırıldığı, eksiltmeye dayalı bir renk sistemidir. Ne kadar çok mürekkep karıştırırsanız renk o kadar koyulaşır. Işıkla üretilebilen renk tonları, mürekkebin elde edebileceğinden çok daha geniştir, bu nedenle tasarım uygulamalarımız, nihai olarak basılacak bir tasarım oluştururken mevcut renkleri sınırlandırmak için özel bir CMYK moduna sahiptir. RGB’de beyazın oluşumu için renklerin yoğunluğundan bahsetmiştik. Fakat CMYK’da bu tam tersidir. Yani renklerin yokluğunda ortaya beyaz çıkmaktadır. Siyah için ise işler değişmekte, Siyaha ulaşabilmek adına yoğun renk cümbüşleriyle karşılaşıyoruz. Fakat belirttiğim üzere bu siyah tam doymuş bir siyah olamayacaktır. Bu sebeple organize matbaa ve dijital baskı türü kartvizit, broşür basımlarında direkt olarak siyah mürekkep kullanılmaktadır. Bu da hem sonucu iyileştirmeye yarıyor hem de maliyette bir tasarruf yolu olarak gösteriliyor.

TASARIMCILAR, MATBAALAR HANGİ RENK FORMATINI VE HANGİ PROGRAMI KULLANIYOR?

İnstagram, Facebook ve Youtube gibi sanal platformlar için çalışmalar hazırlayan grafikerler pek tabii en canlı ve doygun renkleri elde edebilmek için RGB renk formatını tercih ediyorlar. Fakat kartvizit, broşür ve afiş türü baskı işleri için tasarımlar çalışmalar hazırlayan Ajanslar ve grafikerler çalışmalarını her ne kadar RGB formatında başlayıp bitirse de, işi noktalandırmadan önce yapmalarını gereken ve hiçbir zaman unutmayacakları iş, çalışmalarını CMYK formatına convert etmek olacaktır.

Kimin hangi programı kullandığı konusuna gelecek olursak, sanal platform çalışmaları sürdüren baskı ve türevi gibi işleri olmayan tasarımcılar detaylı tasarımlar yaptığı için çoğunlukta Adobe Photoshop ve Adobe Illustrator kullanmaktadırlar. Öteki yandan Organize Matbaa ve Dijital Baskı işleri için çalışma yapanlar, işleri çok detaylı çizim içeriyorsa istisna olarak Adobe Illustrator kullanırlar. Fakat işleri süreklilik arzeden, tasarımları aşırı detay içermeyen ve kartvizit, magnet gibi sürekli döngüsü olan işlerle uğraşan tasarımcıların bir numaralı tercihi CorelDraw’dır.